Nieustanny rozwój wojskowości sprawia, że osobom niezaznajomionym z tematem coraz trudniej jest rozpoznawać pojazdy pancerne. Do najważniejszych rodzajów wozów bojowych należą znane wszystkim czołgi oraz działa samobieżne (haubice i armatohaubice). Jak wygląda napad gąsienicowy? Czym jest obrotowa wieżyczka? W dzisiejszym artykule poznasz odpowiedzi na te pytania!
Czym jest działo samobieżne?
Działo samobieżne znane jest pod kilkoma nazwami takimi jak armatohaubica, haubica, moździerz oraz armata. W przeciwieństwie do działa ciągnionego posiada swój własny napęd, dzięki czemu może się samodzielnie poruszać. W zależności od zastosowanej technologii podwozie może być wyposażone w układ jezdny znany z czołgu lub napęd kołowy. Pierwsze działo samobieżne powstało już w 1917 roku w Anglii. Projekt stanowił odpowiedź na czołgi, które znacznie zmieniły dynamikę walk w czasie Wielkiej Wojny. Konieczne było znalezienie dodatkowego rozwiązania, pozwalającego na szybką odpowiedź na atak wroga. Podstawowy podział wyróżnia działa zakryte, półodkryte i odkryte w zależności od stopnia opancerzenia.
Działa samobieżne służą głównie do przeprowadzania ataków z oddalenia. Umożliwiają ostrzeliwanie wrogiej armii ogniem pośrednim, nie widząc celu, jednak rzadko bywają wykorzystywane w bezpośredniej konfrontacji. Dlatego właśnie armatohaubice wykorzystują przeważnie ostrzeliwanie stromotorowe.
Jest to wystrzeliwanie pocisków pod ostrym kątem. Środki rażenia następnie spadają na przeciwnika od góry. To właśnie działa samobieżne dały początek działom pancernym wykorzystywanym w trakcie bezpośrednich walk z wrogiem. Początkowo wyposażone były w nieruchomą wieżyczkę. W celu zmiany kierunku oddawania strzałów konieczne było przestawienie całego działa. Współcześnie pojazdy posiadają obrotową wieżę, pozwalającą na prowadzenie ataku w każdym kierunku.
Czołg – charakterystyka i obsługa
Czym różni się czołg a haubica samobieżna? Najprostsza definicja czołgu opisuje wóz bojowy jako pojazd służący do walk na krótkim i średnim dystansie przy pomocy prosto oddawanych strzałów. Wóz bojowy wyposażony jest przy tym w charakterystyczny napęd gąsienicowy. Ich cechą rozpoznawczą jest relatywnie duża mobilność oraz wysoki poziom opancerzenia. Pierwsze czołgi zostały wykorzystane w walce w 1916 roku przez wojsko brytyjskie. Początkowo ich główną zaletą była możliwość przemierzania okopów i pokonywanie drutów kolczastych. Odznaczały się jednak prostą konstrukcją, która została znacznie ulepszona przez armię niemiecką.
Na przestrzeni lat czołg ulegał licznym modyfikacjom i ulepszeniom. Podstawowy podział współczesnych czołgów określa dwa podstawowe typy – czołg podstawowy i wyspecjalizowany. Do drugiej grupy należą m.in. tzw. rosyjskie czołgi pływające. Obecnie za jeden z najbardziej zaawansowanych technicznie sprzętów uchodzi amerykański model M1 Abrams, który w chwili powstania wyróżniał się oddzieleniem załogi od magazynu amunicji. Dodatkowo wóz bojowy już na etapie projektowania zakładał wysoki potencjał modernizacyjny. Konstruktorzy kładli szczególny nacisk na ochronę i przeżywalność załogi, co jednak skutkuje jednak relatywnie wysoką masą czołgu.
Czym się różni czołg od armatohaubicy?
Zastanawiasz się, czym się różni czołg od armatohaubicy? Przede wszystkim przeznaczeniem. Czołgi służą do prowadzenia bezpośrednich walk na pierwszej linii ognia. Działa samobieżne natomiast przeznaczone są do wspomagania działań artylerii z odległości. Ma to związek ze sposobem prowadzanie ognia. W przypadku czołgów mówimy o ostrzeliwaniu płaskotorowym, natomiast armatohaubice odznaczają się ogniem stromotorowym. Ważną różnicą jest także rodzaj pancerza, który w czołgu jest ciężki. Działa samobieżne przeważnie wyróżniają się z kolei lekkim opancerzeniem, które ma chronić załogę przed odłamkami i ogniem z broni ręcznej.
Różnią się również typem podwozia. Czołg charakteryzuje się wykorzystaniem napędu gąsienicowego, podczas gdy działo samobieżne może mieć napęd gąsienicowy lub kołowy. Podczas drugiej wojny światowej wykorzystywano przy tym haubice półgąsienicowe, w których gąsienice były na tylnej osi, natomiast koła na przedniej. Pomimo pozornych podobieństw, pojazdy odgrywają zupełnie inną rolę podczas konfliktów zbrojnych.